Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunun DASK’a ilişkin TBMM’ye sunduğu verilerden derlenen bilgiye göre, Kasım 2023 itibarıyla Türkiye’de toplam 20 milyon 32 bin konut, 11 milyon 751 milyon 373 yürürlükte olan zorunlu deprem sigortası poliçesi bulunuyor. Genel sigortalılık oranı, deprem kuşağında bulunan Japonya’da yüzde 30, ABD’nin California eyaletinde yüzde 15 iken Türkiye yüzde 59 ile örnek uygulamalar arasında yer alıyor.
Türkiye’de özellikle deprem yaşayan illerdeki yüksek sigortalılık oranları dikkati çekiyor. Bu oran, Bolu ve Düzce’de yüzde 92, Yalova’da yüzde 88 olarak kayıtlara geçti. Sigortalılık oranı en düşük iller ise yüzde 29 ile Hakkari, yüzde 33 ile Gümüşhane, yüzde 34 ile Bayburt olarak belirlendi.
Büyükşehirlerde sigortalılık oranlarına bakıldığında ilk sırayı yüzde 66 (2,7 milyon poliçe) ile İstanbul alırken, bu ili, yüzde 65 ile Kayseri, yüzde 63 ile İzmir ve Mersin izledi. Sigortalılık oranı Ankara’da yüzde 58 olarak gerçekleşti.
Öte yandan bazı illerde düşük olan sigortalılık oranları yaşanan depremler sonrası önemli oranda artış gösterdi. Bu oran, Van’da yüzde 9’dan yüzde 78’e, Elazığ’da yüzde 35’ten yüzde 69’a, Malatya’da yüzde 38’den yüzde 60’a yükseldi.
TOPLAM TUTARIN YÜZDE 96’SI ÖDENDİ
DASK’ın kuruluşundan itibaren yaptığı toplam hasar ödemesi tutarı 6 Kasım 2023 tarihi itibarıyla 35 milyar 906 milyon 326 bin 376 lira olarak gerçekleşti.
Yıllar bazında yapılan hasar ödemelerinde 6 Şubat depremlerinin oluşturduğu tahribat nedeniyle 2023 yılı dikkati çekti. Bu kapsamdaki 468 bin 444 hasar dosyası için toplam 34 milyar 440 milyon 530 bin 375 lira ödendi. Buna göre, toplam ödemenin yaklaşık yüzde 96’sı, 6 Şubat depremlerinin oluşturduğu hasar nedeniyle yapıldı.
DASK tarafından 2000 yılında 23 bin lira, 2001’de 126 bin lira, 2002’de 2,3 milyon lira, 2003’te 5,2 milyon lira, 2004’te 769 bin lira, 2005’te 8,1 milyon lira, 2006’da 1,3 milyon lira, 2007’de 1,5 milyon lira, 2008’de 2,1 milyon lira, 2009’da 525 bin lira, 2010’da 936 bin lira, 2011’de 146 milyon lira, 2012’de 6 milyon lira, 2013’te 964 bin lira, 2014’te 4,8 milyon lira, 2015’te 991 bin lira, 2016’da 894 bin lira, 2017’de 9,2 milyon lira, 2018’de 889 bin lira, 2019’da 84 milyon lira, 2020’de 969 milyon lira, 2021’de 35,5 milyon lira, 2022’de 184 milyon lira ödendi.
EN YÜKSEK PAY HATAY’IN
En yüksek ödeme 9 milyar 405 milyon lirayla Hatay’a yapılırken, bu ili 7 milyar 477 milyon lirayla Malatya, 5 milyar 203 milyon lirayla Kahramanmaraş izledi. Bu illeri Adıyaman, Gaziantep, Osmaniye, Adana, Şanlıurfa, Elazığ ve Diyarbakır izledi.
MARMARA BÖLGESİ SİGORTALILIK ORANINDA ZİRVEDE
Sigortalılık oranlarının bölgelere göre dağılımında ilk sırayı, 6 milyon 840 bin konutun yüzde 67’sine tekabül eden 4 milyon 569 bin 140 poliçeyle Marmara Bölgesi aldı. Bu bölgeyi, yüzde 60 ile Ege, yüzde 59 ile Doğu Anadolu, yüzde 54 ile İç Anadolu ve Akdeniz, yüzde 51 ile Güneydoğu Anadolu ve yüzde 48 ile Karadeniz bölgeleri takip etti.
Ülke genelinde, kapsamdaki tüm konutların Zorunlu Deprem Sigortasına sahip olması ve böylece yüzde 100 sigortalılık oranı hedefleniyor. Sigortalılık oranını artırmaya yönelik ülke genelinde bilinçlendirme çalışmaları ve üniversitelerle çalışmalar yürütülüyor.
Gelecek yılın üçüncü çeyreğinde “Zorunlu Deprem Sigortası”nın kapsamı genişletilerek başta sel olmak üzere diğer doğal kaynaklı afetlerin de entegre edilmesiyle “Zorunlu Afet Sigortası”na dönüştürülmesi planlanıyor.
